Sổ tay hướng dẫn các thủ tục về nhà ở xã hội (NOXH) là tài liệu tổng hợp, cung cấp thông tin hữu ích cho các cá nhân và tổ chức quan tâm đến việc thuê, thuê mua và mua NOXH. Tài liệu được xây dựng dựa trên Luật Nhà ở 2023 và các nghị định, thông tư hướng dẫn, sổ tay nhằm hỗ trợ người dân tiếp cận dễ dàng hơn với các quy trình thủ tục liên quan đến NOXH.
Đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH
Đối tượng được mua, thuê mua, hoặc thuê NOXH:
- Người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ được hỗ trợ về nhà ở theo quy định.
- Hộ gia đình nghèo hoặc cận nghèo tại khu vực nông thôn.
- Hộ gia đình nghèo hoặc cận nghèo ở vùng thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai và biến đổi khí hậu.
- Hộ gia đình nghèo hoặc cận nghèo ở đô thị.
- Người thu nhập thấp ở khu vực đô thị.
- Công nhân, người lao động làm việc tại doanh nghiệp, hợp tác xã trong và ngoài khu công nghiệp.
- Sĩ quan, quân nhân, hạ sĩ quan, công nhân công an, công chức và viên chức quốc phòng đang phục vụ; người làm công tác cơ yếu, hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
- Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định.
- Người đã trả lại nhà ở công vụ (trừ các trường hợp vi phạm quy định).
- Hộ gia đình hoặc cá nhân bị thu hồi đất hoặc phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở mà chưa được bồi thường bằng nhà ở hoặc đất ở.
Lưu ý: Các trường hợp (2) và (3) sẽ được xem xét cụ thể dựa trên điều kiện địa phương và quyết định của UBND tỉnh, thành phố.
Đối tượng được thuê NOXH:
- Học sinh, sinh viên tại các trường đại học, cao đẳng, dạy nghề và trường nội trú dân tộc công lập.
- Doanh nghiệp, hợp tác xã trong khu công nghiệp.
Điều kiện để được hỗ trợ nhà ở
Ngoài các điều kiện về đối tượng, các cá nhân, hộ gia đình muốn mua, thuê mua, hoặc thuê NOXH phải đáp ứng thêm:
Điều kiện về nhà ở:
– Chưa sở hữu nhà ở thuộc quyền sở hữu của mình tại địa phương nơi có nhà ở xã hội.
– Chưa được mua hoặc thuê mua NOXH.
– Chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở dưới mọi hình thức tại địa phương nơi có nhà ở xã hội.
– Đối tượng được coi là chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại thành phố, hoặc có nhà nhưng diện tích bình quân đầu người thấp hơn mức tối thiểu. Đối tượng cụ thể bao gồm:
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan thuộc lực lượng vũ trang nhân dân.
- Công nhân công an, công chức, công nhân và viên chức quốc phòng đang phục vụ tại ngũ.
- Người làm công tác cơ yếu, hoặc các công việc khác trong tổ chức cơ yếu và hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
- Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật.
- Các trường hợp đã trả lại nhà ở công vụ, ngoại trừ trường hợp bị thu hồi nhà do vi phạm quy định.
– Cụ thể về các trường hợp:
Chưa có nhà ở thuộc sở hữu: Được xác định khi đối tượng và vợ/chồng (nếu có) không có tên trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất trên địa bàn thành phố vào thời điểm nộp hồ sơ đăng ký mua hoặc thuê mua NOXH.
Có nhà ở nhưng diện tích bình quân thấp: Trường hợp này áp dụng nếu diện tích nhà ở bình quân đầu người trong gia đình thấp hơn 15 m² sàn/người. Diện tích này được tính dựa trên số người trong gia đình, bao gồm: người đứng đơn, vợ/chồng (nếu có), cha mẹ và các con đăng ký thường trú tại căn nhà đó.
Hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị cần thuộc trường hợp hộ gia đình nghèo, cận nghèo theo quy định của Chính phủ.
Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, công nhân công an, công chức, công nhân và viên chức quốc phòng đang phục vụ tại ngũ; người làm công tác cơ yếu hưởng lương từ ngân sách nhà nước đang công tác:
- Nếu người đứng đơn là người độc thân, thu nhập hàng tháng thực nhận không vượt tổng thu nhập của sĩ quan có cấp bậc hàm Đại tá (bao gồm lương cơ bản và phụ cấp).
- Nếu người đứng đơn đã kết hôn, cả hai vợ chồng đều thuộc đối tượng trên, tổng thu nhập hàng tháng thực nhận không vượt quá 2,0 lần thu nhập của sĩ quan cấp hàm Đại tá.
- Nếu vợ/chồng của người đứng đơn không thuộc đối tượng trên, tổng thu nhập hàng tháng không vượt quá 1,5 lần thu nhập của sĩ quan cấp hàm Đại tá.
- Thời gian xác nhận điều kiện về thu nhập là trong 1 năm liền kề, tính từ thời điểm nộp hồ sơ mua, thuê mua NOXH cho lực lượng vũ trang nhân dân.
Điều kiện hỗ trợ vay vốn mua, thuê mua NOXH: Có hợp đồng mua, thuê mua NOXH và đáp ứng các điều kiện vay vốn theo quy định của pháp luật về tổ chức tín dụng.
Điều kiện thuê nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp
Đối với công nhân, người lao động làm việc tại các doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong và ngoài khu công nghiệp, cần có hợp đồng lao động và xác nhận của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sản xuất trong khu công nghiệp.
Đối với doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sản xuất trong khu công nghiệp, cần có hợp đồng thuê mặt bằng và đang hoạt động sản xuất kinh doanh trong khu công nghiệp, đồng thời có hợp đồng lao động với công nhân, người lao động làm việc tại doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong khu công nghiệp.
Hồ sơ mua, thuê mua, thuê NOXH
Đơn đăng ký mua, thuê mua NOXH theo Mẫu số 01A và 01C:
- Mẫu 01C: dành cho lực lượng vũ trang nhân dân đăng ký mua, thuê mua, thuê NOXH.
- Mẫu 01A: dành cho các đối tượng còn lại.
Giấy tờ chứng minh đối tượng và điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội
Mẫu số 02: Giấy tờ chứng minh đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ.
Mẫu số 03A và 03B:
- Mẫu 03A: Áp dụng cho đối tượng mua, thuê mua NOXH khi chưa có nhà ở thuộc sở hữu cá nhân.
- Mẫu 03B: Áp dụng cho đối tượng mua, thuê mua NOXH khi có nhà ở nhưng diện tích bình quân đầu người dưới 15 m²/người.
Mẫu số 04: Giấy xác nhận về điều kiện thu nhập (áp dụng cho những người làm việc tại cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp hoặc quân đội). Với người đã nghỉ hưu, cần Quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí.
Mẫu số 05: Giấy kê khai điều kiện thu nhập cho đối tượng có thu nhập thấp trong đô thị, không có hợp đồng lao động.
Các giấy tờ khác liên quan
- Căn cước công dân.
- Giấy tờ xác minh thuộc diện người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ theo Pháp lệnh Ưu đãi, hoặc hộ nghèo, cận nghèo (dựa trên quyết định phê duyệt kết quả rà soát hộ nghèo của UBND thành phố Hải Phòng).
Hồ sơ xin thuê nhà ở xã hội (NOXH)
Đơn đăng ký thuê NOXH:
- Mẫu số 01A: Áp dụng cho đa số đối tượng.
- Mẫu số 01B: Dành cho công nhân, người lao động tại doanh nghiệp, hợp tác xã trong khu công nghiệp đăng ký thuê nhà lưu trú công nhân.
Giấy tờ khác liên quan:
- Căn cước công dân cho cá nhân, Đăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp/hợp tác xã.
- Giấy tờ chứng minh người thuộc diện chính sách (người có công, thân nhân liệt sĩ, hộ nghèo, cận nghèo, học sinh sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trường dạy nghề, trường nội trú công lập).
Các quy định khác
Trường hợp bán lại NOXH trong thời hạn 5 năm:
Bán lại cho chủ đầu tư dự án: Người bán lại phải thực hiện thủ tục thanh lý hợp đồng với chủ đầu tư (chỉ áp dụng khi đã thanh toán đầy đủ) và bán lại với mức giá tối đa bằng giá mua NOXH. Việc nộp thuế thu nhập cá nhân thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế.
Bán lại cho đối tượng khác thuộc diện được mua hoặc thuê mua NOXH:
- Người mua lại cần có giấy tờ xác nhận về đối tượng và điều kiện theo mẫu kèm phụ lục và nộp hồ sơ đến Sở Xây dựng để xác minh.
- Người bán phải làm thủ tục thanh lý hợp đồng với chủ đầu tư (nếu có).
Trường hợp bán lại NOXH sau thời hạn 5 năm:
- Sau khi đã thanh toán đủ tiền mua nhà, bên mua được quyền bán lại NOXH theo cơ chế thị trường khi đã được cấp Giấy chứng nhận. Bên bán không cần nộp tiền sử dụng đất, nhưng phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo quy định.
- Đối với NOXH là nhà ở riêng lẻ: Khi bán sau 5 năm, bên bán cần nộp 50% tiền sử dụng đất theo quy định pháp luật về đất đai. Thời điểm tính tiền sử dụng đất là thời điểm nộp hồ sơ hợp lệ để công nhận quyền sử dụng đất.
Trích dẫn sổ tay hương dẫn thủ tục về nhà ở xã hội biên soạn bởi Sở Xây Dưng thành phố Hải Phòng.
